Wat betekent vrijheid voor jou? Dat was de vraag waarop bezoekers van de bibliotheek antwoord konden geven in de vorm van een gedicht, verhaal, tekening of foto. In de moerstaal, omdat dit ook het thema was van de Boekenweek.

Op maandag 26 mei waren alle mensen die een bijdrage hebben geleverd, uitgenodigd in de Bibliotheek Aalten. Onder het genot van een kop koffie en een oranje tompouce, luisterden ze naar elkaars verhalen. Er ontstonden mooie gesprekken waarbij er ook soms een stem brak of een traan vloeide. ‘Vrijheid is zo vanzelfsprekend geworden. Met alle ellende in de wereld momenteel heeft het een diepere betekenis gekregen. We praten er wel makkelijk over en er wordt ook heel veel gemopperd door Nederlanders, daar schijnen ze goed in te zijn, maar we hebben het best goed met z’n allen en we kunnen gewoon leven in vrijheid in een democratie. Wat je daar ook van vindt, ik vind dat je dat ook moet waarderen. Ik sta er niet elke dag bij stil maar ik ben er wel dankbaar voor als het weer aan de orde komt’, aldus Aad.

De verhalen aan tafel zijn divers, vrijheid is op veel manieren te interpreteren. De een heeft de oorlog meegemaakt als kind en herinnert zich bruine bonen als feestmaal en de ander heeft veel verhalen van haar moeder gehoord, waar onderduikers in huis waren. Weer een ander heeft na een langdurige ziekte die haar zeer beperkte in haar doen en laten, de vrijheid ervaren van het weer kunnen fietsen. En die eerste keer was ook nog eens, heel symbolisch, op 5 mei. 

Een van de aanwezigen: ‘Wat mij altijd ontzettend raakt in de verhalen uit de oorlogstijd zijn de dilemma’s.’ Ze gaat verder in het plat, haar moerstaal: ’De buurman zei, jullie vader en opa zijn naar Duitsland geweest maar mijn vader niet. Daar was hij trots op. Maar haar vader wist dat als ze niet naar Duitsland zouden gaan, er vijftien mensen in het noaberschap tegen de muur gezet zouden worden. Ze heeft hierdoor heel veel respect gekregen voor haar vader en opa omdat ze die keuze hebben gemaakt.

Haar buurman aan tafel haakt daarop in: ‘Je kunt je afvragen of absolute vrijheid bestaat. Ik denk het niet. Vrijheid valt altijd binnen bepaalde begrenzingen. Het bestaat ook niet zonder gebondenheid. Je doet het samen, in een soort collectief en vanuit solidariteit. Iemand anders voegt daar aan toe: ‘Als je absolute vrijheid wil hebben, ontaard dit al snel in anarchie en wordt het extreem. Er zijn wel bepaalde kaders nodig. Vrijheid van meningsuiting is mooi maar wel op een respectvolle manier waarbij je niemand kwetst. Als je met jouw vrijheid, de vrijheid van anderen beperkt, zit je al aan de verkeerde kant van de medaille.’

Eindresultaat

Als dank kregen de deelnemers een kaartje met hun eigen bijdrage erop, een vrijheidskwartet en een notitieboekje om nog meer mooie verhalen in te noteren. De aanwezigen vonden het leuk om hun bijdragen persoonlijk voor te dragen aan de groep. Dat was een mooie inleiding voor de presentatie van het eindresultaat van ‘Vogelvlucht’: een mobiel met alle ingeleverde teksten en gevouwen vogels. Deze mobiel is straks in alle vestigingen van de Bibliotheek Achterhoekse Poort te bewonderen.